Azulejos - Ontdek de beroemde Portugese tegels
Als we aan Portugal denken, komen er meteen een paar dingen bij ons op: prachtige stranden, kabeljauw, portwijn, fadomuziek en... "azulejos", de traditionele keramische Portugese tegels!
Zelfs als je er nog nooit van hebt gehoord, heb je ze ongetwijfeld gezien als je Portugal hebt bezocht. Azulejos zijn een uniek soort tegels die diep verweven zijn met de Portugese cultuur. Je vindt ze overal, van winkels tot privéwoningen, paleizen, kerken, treinstations en talloze andere plaatsen.
Als je nieuwsgierig bent naar wat Portugese tegels zo bijzonder maakt, ben je hier aan het juiste adres! Kom alles te weten over deze opmerkelijke tegels en hun diepgaande band met de geschiedenis van Portugal.
De oorsprong van Portugese tegels
Een verrassend feit: azulejos zijn oorspronkelijk niet Portugees. De term "azulejo" heeft Arabische wortels en betekent "kleine gepolijste steen". De kunst van het maken van azulejos begon op het Iberisch schiereiland met de Arabieren, die hun mozaïektechnieken meebrachten om de muren van hun paleizen te versieren met ingewikkelde geometrische patronen, die weelde symboliseerden.
De Spanjaarden en Portugezen waren gefascineerd door deze kenmerkende tegelstijl en pasten de Moorse techniek aan de westerse smaak aan. De eerste voorbeelden van azulejos in Portugal dateren uit het einde van de 15e eeuw toen ze werden gebruikt om de muren van paleizen en kerken te bedekken. Ongeveer 70 jaar later, in 1560, ontstonden er aardewerkateliers in Lissabon.
Azulejos veranderden in een kunstvorm, waarbij Portugese schilders ze gebruikten om belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van het land uit te beelden. Deze ingewikkelde details dragen bij aan de unieke, rijke aantrekkingskracht van de Portugese architectuur en trekken de aandacht van bezoekers van over de hele wereld.
Portugese tegels: Geschiedenis en culturele betekenis
Vroege Portugese azulejos waren vaak versierd met blauwe, gele, groene en witte kleuren. In de 16e eeuw werden blauwe en witte tegels echter het meest gebruikt, wat de mode van het tijdperk van de "Portugese ontdekkingen" weerspiegelde.
Op deze tegels werden belangrijke momenten uit de geschiedenis van Portugal, mythologische scènes en religieuze afbeeldingen afgebeeld. De ontwerpen op deze kleine vierkante tegels vertellen vaak een verhaal, met afbeeldingen van oorlogen en andere belangrijke mijlpalen in de Portugese geschiedenis. Azulejos sierden de muren, vloeren en plafonds van paleizen, tuinen, religieuze gebouwen (kerken, kloosters), woonhuizen en openbare gebouwen, fonteinen en nog veel meer. Je komt azulejos overal tegen in Portugal!
Traditionele Portugese keramische tegels dienden ook voor praktische doeleinden, zoals naamplaatjes en huisnummers.
Het gebruik van azulejos in de moderne tijd
In de afgelopen eeuwen is het gebruik van Portugese azulejos alleen maar toegenomen, waardoor ze een blijvend kenmerk van de Portugese architectuur zijn geworden.
Een plek die je beslist moet bezoeken om de prachtige kunstwerken te zien die met Portugese azulejos zijn gemaakt, is het Sao Bento treinstation in Porto. Daar word je betoverd door 20.000 tegels die meer dan 500 vierkante meter beslaan en belangrijke historische momenten uit het noorden van Portugal uitbeelden, waaronder de ontwikkeling van het vervoer in de regio, cruciale huwelijken en bepalende veroveringen in de geschiedenis van Portugal.
Een andere bezienswaardigheid in Lissabon is Casa do Ferreira das Tabuletas, de meest gefotografeerde tegelgevel van de stad, gelegen in Chiado. De gevel is versierd met gele en oranje tegels en toont mythologische afbeeldingen die staan voor Aarde, Water, Wetenschap, Landbouw, Handel en Industrie. Bovenaan vind je een ster met één oog die de schepper van het universum symboliseert.
Andere beroemde plekken waar je traditionele Portugese tegels kunt bewonderen zijn:
Capela das Almas, Porto;
Igreja de Nossa Senhora dos Remédios, Lamego;
Quinta da Bacalhoa, Lissabon;
Capela de São Roque, Lissabon;
Palácio da Mitra, Azeitão.
Nationaal Tegelmuseum, Lissabon.
Portugal The Simple Life Podcast: "Geschiedenis van Portugal - Azulejos"
Duik in de fascinerende wereld van de Portugese geschiedenis, cultuur en erfgoed als we de verbazingwekkende 'azulejos' van Portugal verkennen met Ines Feliciano, een expert in het restaureren en conserveren van deze prachtige tegels...
Azulejos in moderne interieurdecoratie
Portugese tegels spelen ook een belangrijke rol in de buiten- en binnendecoratie van veel huizen in Portugal. Dankzij hun veelzijdigheid kunnen ze worden gebruikt in vochtige omgevingen zoals badkamers, keukens en dienstruimten, en bieden ze een extra beschermingslaag voor de muren. Hun populariteit in Portugese huishoudens gaat echter verder dan functionaliteit alleen.
Traditionele Portugese tegels creëren een vrolijke sfeer en voegen een vleugje retro charme toe. Ze worden vaak gebruikt om huizen in Portugal te personaliseren, op te frissen en kleur te geven.
Recentelijk hebben azulejos hun traditionele vierkante formaat verlaten en zijn ze nu verkrijgbaar in zeshoekige, driehoekige en ronde vormen. Deze variëteit biedt huiseigenaren oneindig veel mogelijkheden om hun huizen in Portugal te decoreren. Azulejo's kunnen ook op kleinere schaal worden gebruikt, zoals in keuken- en badkameraccessoires.
Of je nu de voorkeur geeft aan traditionele kleuren en patronen of aan een schonere, modernere stijl, tal van keramische tegelmerken in Portugal bieden een enorme variëteit om uit te kiezen.
Laat je fantasie de vrije loop en laat je inspireren door Portugals levendige kleuren en liefde voor traditionele kunstvormen!