7 Traditionele Portugese ambachten om te ontdekken
Traditioneel Portugees handwerk is altijd een symbool geweest van de cultuur en geschiedenis van Portugal. Met tradities die van generatie op generatie zijn doorgegeven, weerspiegelen deze handgemaakte kunstvoorwerpen de unieke identiteit van elke regio van Portugal.Â
Het merendeel van deze kunstnijverheid vindt zijn oorsprong op het platteland, waar plaatselijke, in ruime mate voorhanden materialen werden verwerkt tot verschillende voorwerpen. Sommige om in de dagelijkse behoeften te voorzien, zoals koken of werken op de landbouwvelden, andere gewoon om meer kleur en vreugde aan het dagelijkse leven te geven.Â
In het verleden konden de meeste Portugese ambachtslieden die deze prachtige vormen van kunst vervaardigden, niet eens lezen of schrijven. Maar uit hun vaardige handen werden natuurlijke elementen omgevormd tot kunstwerken die de tand des tijds hebben doorstaan.
Vandaag de dag zijn deze eeuwenoude technieken een bron van trots voor het Portugese volk, en de hedendaagse ambachtslieden dragen bij aan het in stand houden van deze tradities. Â
Ontdek de beroemdste ambachten van Portugal
Tot de beroemdste ambachten van Portugal behoren unieke vormen van borduurwerk, kant, wandtapijt, weven, sieraden, mandenwerk en beschilderd keramiek. Veel van deze producten worden in Portugal beschouwd als luxeartikelen, gemaakt van hoogwaardige materialen en uitgevoerd door zeer getalenteerde en ervaren ambachtslieden.Â
Enkele van onze favoriete handgemaakte Portugese kunstnijverheidsproducten zijn:Â
1. Tapetes de ArraiolosÂ
Deze prachtige handgeborduurde tapijten zijn onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van Arraiolos, een klein stadje gelegen in de prachtige regio Alentejo, in het zuiden van Portugal. De Tapetes de Arraiolos zijn gemaakt van katoenen doek en geweven met zuivere wol die in verschillende kleuren is geverfd. Ze staan bekend om de unieke techniek die ermee wordt geassocieerd: de kruissteek.Â
De traditie van het borduren van deze prachtige tapijten is al eeuwenlang een symbool van Arraiolos, met unieke ontwerpen die de culturele identiteit van de bevolking en de stijlen van elk tijdperk weerspiegelen. Deze tapijten worden in fabrieken door vrouwen vervaardigd. Thuis echter, wordt de productie zowel door mannen als vrouwen gedaan.Â
Redenen om verliefd te worden op Alentejo Portugal
Alentejo staat synoniem voor slow-living, veel zon, heerlijk eten & wijn, omgeven door eindeloze graanvelden en geplaveide straten met witgekalkte huizen...
2. Renda de Bilros
In Portugal is de kunst van het kloskant weven, bekend als "renda de bilros", vooral te vinden in de vissersdorpjes langs de Portugese kust.Â
Deze kunstvorm is oorspronkelijk ontstaan in het vissersdorp Peniche, naast Lissabon. Terwijl de mannen zich toelegden op de visvangst en het ploegen van de akkers, hielpen de vrouwen niet alleen bij het zouten, verwerken en opslaan van de vis, maar werkten zij ook van huis uit aan het vervaardigen van delicate stukken wit kloskant. De verkoop van de "rendas de bilros" vormde vaak een aanvulling op het karige inkomen dat het zware werk van de vissers opleverde.
Het kloskant wordt vervaardigd op een houten basis met daarop een kussen dat opgevuld is met natuurlijke materialen zoals paardenhaar, zaagsel, gedroogd gras of katoen. Dit kussen ondersteunt het verrichte werk en is bekleed met een neutraal gekleurd weefsel dat het zicht van de handwerkster bevordert. Het kantontwerp wordt gemaakt over een mal met een patroon, dat door elke houten klos wordt gevolgd.Â
Het eindresultaat is een prachtig ingewikkeld kantwerk dat, in sommige huishoudens in Portugal, als decoratie wordt gebruikt.
3. Rieten reiswiegjes en manden
Rieten draagmandjes ("alcofas de junco") en manden ("cestas de junco") zijn overal in Portugal gemakkelijk te vinden, in verschillende kleuren, stijlen en maten. Ook vandaag de dag zijn deze manden nog erg populair. Of je ze nu gebruikt als strand- of boodschappenmand of gewoon als interieurdecoratie, de mogelijkheden zijn eindeloos!
In plaatsen als Juncal, in de gemeente Porto de Mós, zijn "alcofas de junco" zo populair dat deze kunstvorm onlangs werd gevierd in een reusachtig beeldhouwwerk op de belangrijkste rotonde van het dorp.
De naam van het dorp, "Juncal", komt eigenlijk van het Portugese woord "junco", dat "riet" betekent. Het is dankzij het riet dat altijd gul heeft gegroeid in dit land dat de weeftraditie wortel heeft geschoten, en tot op de dag van vandaag voortduurt.
4. Aardewerk
Aardewerkambacht is een andere vorm van traditioneel handwerk in Portugal dat gemakkelijk te vinden is op vele lokale markten en in souvenirwinkels in het hele land.Â
De regio Alentejo in Portugal is een van de plaatsen waar de liefde voor traditioneel aardewerk van klei bijzonder aanwezig is. De ontwerpen weerspiegelen de traditionele manier van leven op het land, de kleuren, de bloemen en de warmte van de streek. Elk stuk aardewerk uit de Alentejo dat u koopt, zal u herinneren aan wat u gezien en gevoeld hebt toen u hier was!
In São Pedro do Corval, gelegen in het hart van het district Évora en op slechts enkele kilometers van Reguengos de Monsaraz, is de eeuwenoude traditie van het pottenbakkersambacht nog steeds volop aanwezig. Dit kleine dorp heeft momenteel de grootste concentratie pottenbakkerijen van Portugal en een van de grootste van het Iberisch schiereiland. Als u São Pedro do Corval bezoekt, vindt u meer dan twintig pottenbakkerijen van ambachtelijke makelij en kunt u levende meesterpottenbakkers zien die nog steeds met de hand de klei boetseren, langzaam hun rad laten draaien terwijl ze hun levensverhalen met bezoekers delen.
5. Traditionele keramiek uit Caldas da Rainha
Aan de Zilverkust van Portugal ligt Caldas da Rainha, het populairste keramiekproductiecentrum van Portugal. Hier vindt u gemakkelijk verschillende markten en mooie winkels waar u keramische artikelen tegen redelijke prijzen kunt kopen.Â
De traditionele stijl van "louça das Caldas", zoals het bekend staat, omvat kleurrijke en interessant gevormde stukken voor zowel decoratie als keukengerei. Van eenvoudige eetborden tot voorwerpen in de vorm van dieren die creativiteit en persoonlijkheid aan uw huis zullen toevoegen. Als u Caldas da Rainha bezoekt, moet u zeker naar de fabriekswinkel van Bordallo Pinheiro gaan, een van de beroemdste keramiekmerken van Portugal en de thuisbasis van de originele Portugese zwaluwen van deze kunstenaar.
Caldas da Rainha keramiek: een mix van traditie en creativiteit
De stad Caldas da Rainha, aan de Zilverkust van Portugal, is de bakermat van een van de meest karakteristieke keramiekstijlen in Portugal. In de straten en winkels vind je talloze exemplaren keramiek vol kleur ... en humor!
6. Filigraan JuwelenÂ
"Filigrana" is een traditionele stijl van Portugese sieraden gemaakt van zeer fijne draden en kleine metalen bolletjes, aan elkaar gelast om een ornamenteel ontwerp te creëren.
Deze stijl van sieraden is vooral populair in de noordelijke regio van Portugal, waar stukken filigraan werden gebruikt in de traditionele trouwjurk en ook in de folkloristische klederdracht van de vrouwen van Minho.
Het populairste ontwerp is het "Hart van Viana", oorspronkelijk gemaakt voor de Portugese koningin D. Maria I, die, dankbaar voor de zegen van het krijgen van een mannelijk kind, een hart in goudfiligraan liet maken. Andere iconische ontwerpen zijn de "arrecadas" oorbellen en halskettingen met "contas de Viana" (Viana kralen).
De prijzen variëren sterk, afhankelijk van de grootte en het gebruikte materiaal, aangezien de meeste stukken in Portugees 24-karaats goud zijn.
7. Lenço dos namorados
De "lenços dos namorados" (liefdeszakdoekjes) zijn een van de mooiste voorbeelden van traditioneel Portugees handwerk!
Deze uit de 18e eeuw stammende traditie uit de streek Minho in Portugal bestaat uit linnen of katoenen zakdoeken, kleurrijk geborduurd met bloemmotieven, liefdessymbolen en verzen in ouderwets Portugees, vaak met spelfouten die het gebrek aan scholing verraden van de jonge meisjes die ze in het verleden maakten.
Het was gebruikelijk dat een verliefd meisje haar zakdoek borduurde en aan haar geliefde gaf wanneer hij wegging. Op elke zakdoek werden verzen met verschillende symboliek geborduurd, wat elke zakdoek uniek maakte.
Vandaag de dag zijn deze prachtige patronen te vinden op verschillende andere Portugese ambachten, zoals in keramiek, als eerbetoon aan deze prachtige traditie!Â
De volgende keer dat u een traditionele handwerkwinkel in Portugal bezoekt, ontdek dan andere originele stukken en als u tijd hebt, het verhaal achter elk stuk! Â
Podcast - Keramiek in Portugal
In deze aflevering van 'Portugal The Simple Life Podcast', praat Mariana Sampaio, een keramisch kunstenaar en de eigenaar van Mariana Sampaio Studio, over de geschiedenis van de Portugese keramiek, waarom het zo'n integraal onderdeel van de Portugese cultuur is en wat dit zo'n interessante kunstvorm maakt...